EKSKLUZIVNO
„Enciklopedija srpske dijaspore“ o Srbima iseljenim u prekomorskim zemljama
Marko i Dušan Lopušina su objavili prvi tom jedinstvene enciklopedije o našim iseljenicima sa više od dve hiljade odrednica i više od 600 fotografija
Na Sajmu knjiga izdavač „Službeni glasnik“ objavio je prvu zvaničnu, ali i prvu privatnu ENCIKLOPEDIJU SRPSKE DIJASPORE. Njeni autori Marko i Dušan Lopušina kažu da je ovaj prvi tom posvećen iseljavanju Srba u prekomorske zemlje, a da će ostala dva toma biti posvećeni našim ljudima u Evropi i na Bakanu.
Prvi Srbin koji se uselio u Ameriku Đorđe Šagić kao Džordž Fišer 1815
- Srpsko nacionalno biće danas čini 11,5 miliona ljudi, koji žive u 105 država sveta. Prvi Srbin uselio se u SAD 1815. godine. Bio je to Đorđe Šagić, slepi putnik poreklom iz Stonog Beograda u Mađarskoj. Prvi Srbin koji je osvojio Australiju 1858. bio je kapetab Ivo Vesin, moreplovac iz Boke Kotorske. Danas u tri Amerike, Africi, Aziji i Australiji živi milion Srba – kaže Marko Lopušina, istraživač dijaspore.
Napominje da se broj svih Srba sveta najčešće izračunavao po političkoj potrebi stranaka na vlasti – da je što veći broj naših ljudi u rasejanju, to su oni i njihov egzodus veći nacionalni i državni problem. Otuda je broj Srba u rasejanju narastao na čak četiri miliona. Političari vole o tome da govore kao o paradoksu da “nam više od trećine naroda živi van otadžbine”.
Prvi Srbin koji se uselio u Australiju kapetan broda Ivo Visin-1858
Takvu potrebu ka uveličavanju imaju i sami iseljeni Srbi. Državni popis u SAD 2011. godine utvrdio da su se kao ljudi koji u Americi govore srpskim jezikom izjasnilo 175.000 Srba. Američki Srbi su, međutim, skloni da govore o milion srpskog naroda u SAD. Kada je popis u Australiji izbrojao 69.000 Srba, naši ljudi sa petog kontineta tvrde da ih ima 200.000. Iseljeni Srbi na taj način nerealno prikazuju da su veliki i moćni, a u suštini sakrivaju tragove snaže asimilacije kojoj su ponegde i grubo izloženi.
- U useljeničkim zemljama tri Amerike i Australije, gde se godišnje zbog potreba privrednog razvoja prima i do 150.000 useljenika, srpski narod stizao je najčešće kao jeftina radna snaga, ali i kao deficitarni stručni kadar – tvrdi Dušan Lopušina.
- Sabor društva Sokol Indijanopolis-1916
SAD, Kanada, Australija i Južnoafrička republika su srpskim iseljenicima dali status doseljenika. Srbi vremenom primaju državljanstvo i postaju domicilni narod. Prekookeanske zemlje finansiraju samo rad srpskih crkvenih opština i njihovih škola, ali ne i srpske nacionalne organizacije, medije i kulturna društva.
– U prekomorskim zemljama je više od 3.000 srpskih kulturnih dobara, 153 grobalja i vojnih memorijala, 150 crkava, manastira, kapela i pravoslavnih misija. Od spomenika najviše ih imaju Nikola Tesla i Draža Mihailović – po osam. Od 38 eparhija SPC čak 23 su u inostranstvu. Od toga šest eparhija SPC su u Severnoj i Južnoj Americi i u Australiji – tvrdi Marko Lopušina.
Srpski dan u Adelaidu 2007
Iseljavanja započeta u 19. veku nastavljena su u 20. milenijumu. Tokom i posle Drugog svetskog rata srpski narod se iseljavao preko Egipta, Italije, Nemačke, Francuske i Austraije u SAD, Kanadu, Južnu Ameriku, Australiju i JAR.
Posle građanskog rata u SFRJ iseljavanje je nastavljeno i ka Novom zelandu i dalekim državama Azije. U Kini danas postoji velika srpkska kolonija koju čine poslovni ljudi, ali i sportisti.
- Mi smo sa više od 2000 odrednica i više od 600 fotosa u ovoj ENCIKLOPEDIJI SRPSKE DIJASPORE sačuvali srpski narod u tuđini i istorija srpskog iseljavanja na šest kontinenata od zaborava. Srbi u dijaspori neumitno nestaju kroz asimilaciju, uzimanje stranog državljanstva i krađu njihovog nacionalnog identiteta. Ovo je naš pokušaj da ih spasemo od nestajanja i zaborava – kaže Marko Lopušina, publicista koiji je ovu knjigu sa sinom Dušanom pisao tri godine.
Kako tvrde autori drugi tom o Srbima u državama zapadne Evropoe i treći tom o našim ljudima u regionu biće objavljeni do kraja 2018. godine.